Dự án trăm tỷ “đắp chiếu”

Một trong những dự án bỏ hoang gây bức xúc trong dư luận bị "điểm danh" là dự án nhà máy chế biến, tổng kho bảo quản rau, củ, quả của Công ty CP Vinamit bị bỏ hoang suốt 13 năm qua. Từ năm 2007, 35 ha đất nông nghiệp nằm giáp ranh giữa 2 phường Ái Quốc và Nam Đồng, thuộc TP.Hải Dương đã được UBND tỉnh Hải Dương thu hồi để phục vụ triển khai dự án của Công ty CP Vinamit. Năm 2011, dự án này chính thức được khởi công với tổng mức đầu tư hơn 284 tỉ đồng.

 Dự án được kỳ vọng sẽ tạo công ăn việc làm ổn định cho 300 công nhân, đồng thời tạo sinh kế cho các hộ nông dân địa phương, góp phần mang lại giá trị cao cho các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh Hải Dương. Nhưng, sau nhiều lần gia hạn, đến nay dự án vẫn chỉ là bãi đất rộng mênh mông bị bỏ hoang.

Tương tự, một dự án khác với quy mô hàng nghìn tỉ đồng cũng đang trong tình trạng bị bỏ hoang là dự án nhà máy sản xuất đồ gỗ nội thất của Công ty CP Tân Hoàng Minh Hải Dương (tại CCN Ba Hàng, TP.Hải Dương). Vào tháng 4/2019, Công ty CP Tân Hoàng Minh Hải Dương đã được UBND tỉnh Hải Dương quyết định chủ trương đầu tư nhà máy sản xuất đồ gỗ nội thất với diện tích gần 10 ha, tổng vốn đầu tư hơn 2.391 tỉ đồng.

Tại thời điểm quyết định chủ trương đầu tư, đây là dự án sản xuất trong nước có tổng vốn đầu tư lần đầu lớn nhất trên địa bàn tỉnh Hải Dương trong nhiều năm. Thế nhưng, đến nay sau 5 năm kể từ khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, dự án của Công ty CP Tân Hoàng Minh Hải Dương vẫn không được doanh nghiệp triển khai, thực hiện đầu tư. Diện tích lớn dự án chậm tiến độ để không, cỏ mọc hoang, gây bức xúc trong dư luận.

Trước đó, vào tháng 2/2024, UBND tỉnh đã có văn bản đề nghị Bộ Tài nguyên và môi trường công khai 4 doanh nghiệp vi phạm đất đai. 4 doanh nghiệp bị đề nghị đăng công khai vi phạm đất đai gồm: Công ty CP Xuyên Á, Công ty CP Thương mại và Dịch vụ An Thành, Công ty CP Delta và Công ty TNHH Gạch Thuận Thành. Tình trạng chung của các dự án do các doanh nghiệp trên đầu tư là dù được UBND tỉnh Hải Dương giao diện tích đất lớn nhưng doanh nghiệp chậm triển khai dự án nhiều năm, phần lớn diện tích đất dự án bị bỏ trống, hoặc chỉ dùng làm kho chứa.

Tình trạng chung của các dự án bị UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, có doanh nghiệp đã chấp hành nộp phạt, có doanh nghiệp chưa nộp phạt, một số doanh nghiệp chính quyền đã gửi giấy mời đến lần thứ 3 nhưng không có phản hồi.

Kiên quyết xử lý

Trước tình trạng trên, Tỉnh ủy- UBND tỉnh quyết liệt xử lý dự án chậm tiến độ, vi phạm quy định về đầu tư. UBND tỉnh thành lập 2 đoàn kiểm tra liên ngành rà soát các dự án ngoài khu công nghiệp. Tuỳ thuộc vào mức độ, hành vi vi phạm, đoàn liên ngành đề xuất phương án xử lý phù hợp, tuyệt đối không để dự án đầu tư từ động lực thành "hòn đá" ngáng đường phát triển. Dự án chậm tiến độ kéo dài do nguyên nhân chủ quan xuất phát từ phía doanh nghiệp thì kiên quyết áp dụng biện pháp mạnh là chấm dứt hoạt động. Còn đối với những dự án chưa triển khai vì lý do khách quan, ảnh hưởng của dịch bệnh, thủ tục đầu tư thì xem xét phương án tháo gỡ. Tỉnh tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp nhưng cũng quyết liệt, dứt khoát với các nhà đầu tư trì hoãn kéo dài.

Tính đến hết tháng 5/2024, qua thanh tra, kiểm tra, có 78 dự án ngoài khu công nghiệp chậm tiến độ, triển khai không bảo đảm quy định. Sở Kế hoạch và đầu tư tỉnh đã đánh giá mức độ vi phạm để phân loại xử lý. Trong đó, có 4 dự án thuộc diện chấm dứt hoạt động, 18 dự án phải xử lý vi phạm về đầu tư trước khi xem xét điều chỉnh đầu tư, 42 dự án cho phép điều chỉnh đầu tư, 3 dự án phải đấu giá quyền khai thác khoáng sản và 5 dự án giao cho cấp huyện xử lý trước khi đề xuất UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Đáng chú ý, trong số 18 dự án phải xử lý vi phạm về đầu tư trước khi xem xét đầu tư, có dự án mà doanh nghiệp có vốn đầu tư cả nghìn tỉ đồng như dự án nhà máy sản xuất xi măng của Công ty xi măng Phúc Sơn (có địa chỉ dự án tại TX.Kinh Môn và H.Kim Thành) có vốn đầu tư là 6.095 tỉ đồng. Dự án này được cấp phép năm 2008, nhưng đã 16 năm nay vẫn chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư. UBND tỉnh Hải Dương ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, doanh nghiệp đã chấp hành nộp phạt và đang hoàn thành thủ tục bảo đảm thực hiện dự án và bổ sung, hoàn thiện hồ sơ.

Việc phân loại thể hiện sự rõ ràng, công tâm của tỉnh trong xử lý các dự án vi phạm. Mới đây nhất, tại phiên họp ngày 29/5/2025, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hải Dương Lưu Văn Bản yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương đánh giá đồng bộ, toàn diện, công tâm, khách quan tình hình triển khai các dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh ngoài khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó xác định, phân loại tình trạng dự án để đề xuất phương án xử lý.

Đối với những dự án chậm tiến độ do nguyên nhân chủ quan của nhà đầu tư, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lưu Văn Bản giao cơ quan tham mưu đề xuất phương án kiên quyết thu hồi đất, chấm dứt hoạt động dự án. Còn các dự án chậm triển khai do yếu tố khách quan, cần đánh giá rõ ràng trách nhiệm của chủ đầu tư, cơ quan quản lý Nhà nước, tác động xã hội để có phương án xử lý phù hợp. Các cơ quan, đơn vị căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao tham mưu xử lý vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng, đầu tư, giao thông, công thương…

Ngoài các dự án đầu tư do cấp tỉnh quản lý, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lưu Văn Bản yêu cầu các huyện, thành phố, thị xã rà soát các dự án đầu tư do địa phương quản lý. Từ đó, giải quyết dứt điểm, đồng bộ các dự án đầu tư ngoài khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.

THỦY NGUYÊN